یکی از صنایع‌دستی بسیار زیبای ایرانی تنگ فیروزه‌کوبی است که امروزه نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان طرفداران خاص خود را دارد و بسیاری از توریست‌ها نیز علاقه دارند این صنایع دستی زیبای ایرانی را خریداری کنند. قبل از این که به بررسی خرید و قیمت انواع تنگ فیروزه‌کوبی بپردازیم بهتر است کمی با این محصول بیشتر آشنا شویم.
تنگ‌ها به ظرف‌های مخصوصی اطلاق می‌شوند که برای نگهداری و حمل مایعات ساخته می‌شدند. این ظروف در ایران باستان به غیر از کاربردهای روزانه‌ای که داشته است، در معابد نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته و می‌توان این موارد استفاده را در دیواره‌نگاره‌هایی که در چغازنبیل است مشاهده کنید. تنگ‌ها از سه قسمت تشکیل شده‌اند: دهانه، گردن و بدنه که به غیر از بخش‌های تشکیل دهنده تنگ، می‌توان به نوع شکل ظاهری آن‌ها نیز پرداخت.
تنگ‌هایی که در ایران یافت شده است معمولا به شکل تنگ‌های بدنه مدور، بدنه مکعب و بدنه گلابی بوده‌اند. گاهی اوقات نیز افراد کوزه را با تنگ اشتباه می‌گیرند در حالی که تنگ و کوزه دو محصول کاملا متفاوت از نظر کاربری و شکل ظاهری هستند.
تنگ‌های فیروزه‌کوبی را می‌توان در طبقه صنایع‌دستی فاخر قرار داد. این تنگ‌ها که ترکیبی از سنگ‌های فیروزه و فلز مس هستند امروزه بیشتر به عنوان یک کالای دکوراتیو مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از ایرانیان علاقمند به صنایع دستی، تنگ‌های فیروزه‌کوبی را خریداری کرده و به عنوان دکور بر روی میزها، کنسول‌ها و یا در درون ویترین‌های منزل یا محل کار خود قرار می‌دهند.
هنر فیروزه‌کوبی به هنر قرار دادن سنگ‌های فیروزه بر روی فلز اطلاق می‌شود. فلز زیر ساخت می‌تواند فلزهایی چون طلا، نقره، مس و برنج باشد، اما در ایران زیر ساخت یا متریال کار در بیشتر محصولات فلز مس است. در واقع می‌توان گفت که سنگ‌های فیروزه بر روی فلز مس با ظرافت بسیار قرار گرفته و سپس بقیه کارها چون ایجاد لایه محافظتی بر روی تنگ انجام می‌شود.
همان‌طور که قبلا نیز بیان کردیم تنگ‌هایی که در ایران بوده‌اند معمولا بدنه مدور، گلابی و مستطیلی داشته‌اند. در حال حاضر نیز شکل ظاهری تنگ‌های فیروزه‌کوبی از همین سه مدل به خصوص مدل مدور تبعیت می‌کند. سایز تنگ‌های فیروزه‌کوبی نیز معمولا متفاوت است در واقع ممکن است برخی بلند و برخی کوتاهتر باشند یا بدنه آن‌ها بزرگ‌تر یا حتی کوچک‌تر باشند. به غیر از شکل بدنه، گردن تنگ‌ها در کشور ما انواع و اقسام مختلفی دارند. برخی از تنگ‌ها دارای گردن بلند و برخی کوتاهتر هستند یا شکل و شمایل گردن و کاری که بر روی آن انجام شده است نیز بسیار متفاوت‌است.
هدیه دادن یکی از رسوم جذاب ایرانیان است. ایرانیان هدیه را به نشانه دوست داشتن شخصی یا برای جبران زحمات عزیزانشان یا به علت مناسبت‌های مختلف، تدارک دیده و به عزیزان، دوستان و یا آشنایانشان می‌دهند. تنگ فیروزه‌کوبی یکی از محصولاتی است که می‌توان به عنوان هدیه در نظر گرفته شود زیرا این تنگ‌ها سایز و قیمت‌های متفاوتی دارند که همین امر سبب می‌شود شخص بتواند در دامنه قیمتی دلخواهش تنگ مدنظر را خریداری کرده و به عنوان هدیه پیشکش کند.
به غیر از این که این تنگ‌ها گزینه مناسبی برای هدیه هستند می‌توان گفت با هدیه دادن آن‌ها به عزیزانتان در واقع یکی از صنایع‌دستی فاخر ایرانی را به عنوان هدیه در نظر گرفته‌اید که سالیان سال برای دوستانتان باقی می‌ماند و به غیر از ارزش مادی‌اش، ارزش معنوی بسیار گرانبهایی دارد.
در برخی از سازمان‌ها و ارگان‌ها از تنگ‌های فیروزه‌کوبی به عنوان هدایای سازمانی نیز استفاده می‌شود. علت این کار این است که زیبایی این تنگ‌ها آن‌ها را به عنوان گزینه جذابی برای هدیه دادن تبدیل کرده است.
وزن این تنگ‌ها کاملا بستگی به سایز و اندزاه آن‌ها دارد. طبیعتا سایزهای کوچک‌تر وزن‌های کمتری نسبت به سایرهای بزرگ‌تر خواهند داشت، زیرا فلز و سنگ کمتری در ساخت آن استفاده شده است.
در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله. یکی از فاخرترین مدل‌های موجود در تنگ‌های فیروزه‌کوبی، تنگ‌های سه وجهی هستند. تنگ‌های سه وجهی ترکیبی از چند هنر ایرانی کنار هم است. در این تنگ‌ها علاوه بر هنر فیروزه‌کوبی می‌توان هنر قلم‌زنی و شبکه‌بری را نیز مشاهده کرد. برخی از این تنگ‌های فیروزه‌کوبی دارای محفظه داخلی شیشه‌ای هستند که اگر افراد تمایل داشتند بتوانند در آن نوشیدنی بریزند. سنگ‌های فیروزه‌ای که در این مدل تنگ استفاده شده است بسیار ریز است که با ترتیب و نظم خاصی در کنار هم قرار گرفته‌اند. این نوع تنگ‌ها به علت وجود فلز مس به عنوان متریال و زیرساخت، در برابر ضربه مقاوم هستند.
برای بسیاری از افراد سوال است که آیا چسبی که با آن سنگ‌های فیروزه را بر روی فلز مس می‌چسبانند، چسب مقاومی است یا خیر؟ چسبی که برای اینکار استفاده می‌شود چسب مخصوصی است که به آن چسب گردویی نیز می‌گویند. این چسب از نسبت مشخصی از کالفین و تربانتین است که با تقطیر چوب گردو ترکیب می‌شود.
البته تهیه این چسب نیاز به هنرخاص خود را دارد زیرا به عنوان مثال اگر میزان کالفین بیشتر شود ممکن است چسب شما حباب دار شده و استحکام مطلوبی نداشته باشد. گاهی اوقات نیز مواد اولیه چسب به خوبی ترکیب نشده‌اند و چسب کاملا دارای حباب است.
چسب‌های فیروزه‌کوبی معمولا به شکل سنتی یا مدرن ترکیب می‌شوند و حرارت می‌بینند که این کار در کارگاه‌ها انجام می‌شود زیرا قلق‌های خاصی باید در تهیه آن رعایت شود، اما آن‌چه که در این بین مهم است این است که، چسبندگی این چسب‌ها به قدری زیاد است که به راحتی سنگ‌های فیروزه بر روی فلز مس چسبیده شد و جدا نمی‌شوند. این چسب‌ها علاوه بر این که اتصال دائمی ایجاد می‌کنند، حکم لایه محافظتی نیز دارند که بین قطعات فیروزه و بدنه اصلی ایجاد می‌شود. همچنین این چسب‌ها در برابر عوامل مختلف زیستی مانند: حرارت، نور و رطوبت مقاوم بوده و به سهولت می‌توان این آثار را با مقاومتی که این چسب‌ها ایجاد می‌کنند نگهداری کرد.
دو روش کلی برای خرید این تنگ‌ها وجود دارد که شامل خرید حضوری و اینترنتی است. بسیاری از افراد علاقه دارند این نوع صنایع‌دستی را حضوری خریداری کنند، اما افرادی نیز هستند که امکان خرید حضوری را ندارند به همین علت می‌توانند از روش‌های غیرحضوری مانند مراجعه به سایت محصول مدنظر خود را انتخاب و خریداری کنند. خرید اینترنتی علاوه بر این که باعث صرفه‌جوی در زمان می‌شود سبب می‌شود که امکان مقایسه بین محصولات مختلف برای خریدار به راحتی فراهم شود.
قیمت تنگ‌های فیروزه‌کوبی معمولا با توجه به اندازه، شکل و میزان سنگ‌های فیروزهِ به کار رفته شده در محصول متفاوت است. به عنوان نمونه تنگ‌هایی که سایز بزرگتری دارند طبیعتا از متریال بیشتری در ساخت آن‌ها استفاده شده است و همین امر سبب می‌شود که قیمت بیشتری داشته باشند. همچنین تنگ‌هایی که در آن سنگ فیروزه بیشتری به کار رفته شده است نسبت به محصولی که در آن سنگ‌های کمتری به کار رفته است قیمت بیشتری دارند.
نوع متریال به کار رفته شده به عنوان زیرساخت کار نیز در قیمت موثر است. طبیعتا اگر فلزی مانند طلا در زیر ساخت کار استفاده شده باشد نسبت به محصولی که در آن از زیر ساخت مس استفاده شده است، گران‌تر خواهد بود زیرا ارزش این فلزات کاملا متفاوت است.
از موارد دیگری که در تعیین قیمت موثر است، ترکیب هنر فیروزه‌کوبی با سایر هنرهاست. اگر در ساخت تنگی به غیر از هنر فیروزه‌کوبی، هنر قلم‌زنی و یا هنر شبکه‌زنی استفاده شده باشد آن تنگ قیمت بالاتری نسبت به تنگ‌هایی دارد که تنها در آن‌ها از هنر فیروزه‌کوبی استفاده شده است.
این محصولات در طبقه‌بندی محصولات فاخر قرار می‌گیرند بنابراین حتما نیاز است که در هنگام خرید از اصل بودن سنگ‌های به کار رفته شده مطمئن شوید. بسیاری از فروشندگان برای اطمینان خریدار، شناسنامه سنگ‌ها را نشان می‌دهند، زیرا این سنگ‌ها از بهترین معادن کشور ایران تهیه شده است.
در هنگام خرید از فروشنده بخواهید کارت گارانتی محصولی که خریده‌اید را فعال کند. تمامی این محصولات کارت گارانتی دارند. کارت گارانتی، ضمانت خرید شماست زیرا در صورت بروز مشکل می‌توانید با فعال بودن گارانتی، به راحتی محصول را تعویض کنید و دیگر نگران نباشید.
محصول را بررسی کنید. این هنر تماما کار دست است و با این که قبل از خروج از کارگاه کنترل نهایی می‌شود، اما گاهی اوقات و به ندرت ممکن است سنگی درست در جای خود قرار نگرفته باشد یا از قلم افتاده باشد. شما با بررسی نهایی با خیالی راحت محصول را می‌خرید. همچنین با توجه به این که زیرساخت این نوع از صنایع‌دستی فلز است توجه نمایید که فلز دارای فرورفتگی نباشد زیرا طبیعتا در زیبایی کار اثرگذرا خواهد بود.
اگر به صورت اینترنتی خرید خود را انجام می‌دهید حتما شماره پیگیری ارسالی را در نزد خود تا زمان دریافت محصول نگهدارید. شماره پیگیری شما به منزله رسید خرید شماست و هر گونه پیگیری بابت خریدتان را در روش اینترنتی تنها می‌توانید از طریق این شماره دنبال کنید.
در صنایع دستی فیروزه تو ، هدف ما حفظ و ترویج هنرهای دستی سنتی اصفهان است که قرن‌هاست به عنوان نمادی از زیبایی ، خلاقیت و دقت هنرمندان ایرانی و خصوص اصفهانی شناخته می‌شود.
تمامی حقوق متعلق به سایت فیروزه تو می باشد.
